ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

1. Ponownie wnosimy sprawę sposobu finansowania pobytu jednego uczestnika w wtz. Obecny sposób finansowania może spowodować dalszą degradację środowiska warsztatów terapii zajęciowej oraz skutkować problemami z właściwym zaplanowaniem wydatków na kolejne lata. W obecnej sytuacji finansowej częstym zjawiskiem jest zwalnianie się wykwalifikowanej kadry ze względu na niskie płace, które oferowane są w warsztatach terapii zajęciowej. W celu zapewnienia właściwego procesu terapeutycznego dla uczestników WTZ należałoby uwzględnić finansowanie na poziomie 100 procent płacy minimalnej. Jednocześnie wnioskujemy o zastosowanie przelicznika zwiększającego to finansowanie o wskaźnik korygujący na poziomie 1,3 ( +30%) w odniesieniu do osób z niepełnosprawnością sprzężoną lub spektrum autyzmu - podobnie jak ma to miejsce w Środowiskowych Domach Samopomocy. Jednocześnie w tej kwestii jesteśmy gotowi do podjęcia rozmów w zakresie określenia innego kryterium gwarantującego stały wzrost nakładów finansowych na pobyt uczestników w wtz. 2. Pozytywne oceniamy wprowadzenie praktyk zawodowych oraz staży aktywizacyjnych. Jednak należy precyzyjnie dookreślić kto będzie odpowiedzialny za uczestnika podczas odbywania staży oraz praktyk, kto powinien zapewnić wymagane szkolenie stanowiskowe i bhp, odzież i obuwie robocze, środki ochrony indywidualnej, a także zapewniać bezpłatne posiłki i napoje profilaktyczne (gdy jest to wymagane) oraz kto pokryje koszty tych działań. 3. Negatywnie oceniamy propozycję wprowadzenia przepisu ustanawiającego obowiązek zwrotu środków PFRON w przypadku dłuższej nieobecności uczestników. Warsztaty terapii zajęciowej pracują z osobami z niepełnosprawnością, często sprzężoną, obarczoną dużym ryzykiem ich niedyspozycji, wizyt lekarskich czy pobytów w szpitalach itd. Jednocześnie placówki nasze są w ciągłej gotowości organizacyjnej do pracy ze 100 procentową obsadą uczestników. Mając na uwadze przypadki długotrwałych nieobecności proponujemy zapis, iż w przypadku nieobecności trwającej nieprzerwanie 180 dni ( analogicznie jak w przypadku określonym w Kodeksie Pracy) warsztat terapii zajęciowej miałby możliwość skreślenia osoby z listy uczestników, jednocześnie dając jej możliwość ponownego wnioskowania o przyjęcie do wtz po zakończeniu leczenia. 4. Pozytywnie oceniamy określenie minimalnych warunków koniecznych do spełnienia standardu dostępności dla osób z niepełnosprawnością jednak po określeniu okresu przejściowego oznaczonego na minimum 10 lat oraz po zabezpieczeniu odpowiednich środków finansowych na ten cel. 5. W zakresie zmian w określeniu przeznaczenia części dochodu ze sprzedaży produktów i usług wykonywanych przez uczestników warsztatu w ramach realizowanego programu terapii, uważamy, że o przeznaczeniu kwoty na inne cele niż integracja społeczna powinien decydować kierownik WTZ w porozumieniu z organizatorem WTZ. 6. Propozycja dotycząca określenia jednolitego wzoru sprawozdania z działalności warsztatu jest zasadna. Należałoby wprowadzić jednolity wzór dokumentu w postaci generatora sprawozdania. 7. Trudno się odnieść do propozycji określenia sposobu dokonywania oceny działalności WTZ nie znając kryteriów oraz klucza jej dokonywania. Wątpliwości budzi także fakt braku określenia konsekwencji otrzymania negatywnej oceny przy jednoczesnym braku wskazania procedury odwoławczej. 8. W naszej opinii należałoby wprowadzić prawne uregulowania dotyczące kwestii orzecznictwa w zakresie wskazań do terapii zajęciowej. Proponujemy aby w przypadku ponownego orzekania aktualnego uczestnika placówki wskazanie do terapii zajęciowej uzależnić od stanowiska Rady Programowej danego warsztatu wynikającego z przeprowadzonej kompleksowej oceny efektów rehabilitacji uczestnika. Ponadto należy zmienić orzecznictwo w zakresie wskazań do terapii zajęciowej (orzeczenie powinno odbywać się w oparciu o diagnozę ON pod kątem możliwości pełnienia w przyszłości ról społecznych i zawodowych) oraz położyć kres wymuszeniom rodziców/opiekunów w zakresie wskazania do terapii zajęciowej w przypadku ON wymagających całodobowych zabiegów pielęgnacyjno-opiekuńczych. 9. Wnosimy o poszerzenie wskazań do terapii zajęciowej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną stopnia lekkiego. 10. Pozytywnie oceniamy włączenie do zespołów wtz pracowników wspomagających uczestników na etapie przygotowania do pracy - tj. trenerów pracy. Niemniej jednak jak powszechnie wiadomo warsztaty terapii zajęciowej są na skraju finansowej przepaści a zatrudnienie dodatkowej kadry bez równoczesnego wzrostu finansowania pogłębiłoby i tak już istniejące problemy finansowe w naszych placówek. W związku z powyższym zatrudnienie trenerów pracy będzie musiało korelować ze wzrostem dofinansowania wtz. 11. Brak zasadności zmiany nazewnictwa „Rada Programowa” na „Zespół do spraw opracowania i oceny indywidualnego programu rehabilitacji”. Zmiana nazewnictwa spowoduje zawężenie kompetencji kadry merytorycznej wtz jedynie do opracowywania i oceny IPRiT. Należy się zastanowić kto będzie w takim przypadku podejmował inne decyzje dotyczące uczestników warsztatu. 12. Negatywnie oceniamy wyeliminowanie instruktorów zawodu ze składu zespołów do spraw opracowania i oceny indywidualnego programu rehabilitacji. Instruktorzy zawodu prowadzą zajęcia z zakresu rehabilitacji społecznej i zawodowej w takim samym zakresie jak instruktorzy terapii zajęciowej, opracowują IPRiT-y oraz dokonują oceny indywidualnego programu. W związku z powyższym nie widzimy zasadności wyeliminowania ich z ww. zespołów. 13. Należałoby wyeliminować z Rozporządzenia obligatoryjną konieczność współpracy z rodzicami lub opiekunami. Po pierwsze wynika to z faktu, iż należy rozgraniczyć pojęcie współpracy od prowadzonych przez nas kontaktów. Z drugiej strony nasi uczestnicy to osoby dorosłe, które zgodnie z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych mają prawo do „poszanowania przyrodzonej godności, autonomii osoby, w tym swobody dokonywania wyborów, a także poszanowania niezależności”. Mamy jednak świadomość, iż w licznych przypadkach kontakty te są konieczne jednak nie należy ich generalizować i stosować w stosunku do wszystkich uczestników. Bezzasadnym jest też tak skrupulatne ewidencjonowanie tych wszystkich kontaktów określając jednocześnie miejsce, sposób oraz czas trwania.